Tim Harford
Tim Harford's writings reveal the economic ideas behind everyday experiences.
Why you should listen to him:
In the Undercover Economist column he writes for the Financial Times, Tim Harford looks at familiar situations in unfamiliar ways and explains the fundamental principles of the modern economy. He illuminates them with clear writing and a variety of examples borrowed from daily life.
His new book, Adapt: Why Success Always Starts With Failure, argues that the world has become far too unpredictable and complex for today's challenges to be tackled with ready-made solutions and expert opinions. Instead, Harford suggests, we need to learn to embrace failure and to constantly adapt, to improvise rather than plan, to work from the bottom up rather than the top down. He also presents the BBC radio series More or Less, a rare broadcast program devoted, as he says, to "the powerful, sometimes beautiful, often abused but ever ubiquitous world of numbers."
He says: "I’d like to see many more complex problems approached with a willingness to experiment."
"Harford's invitation to a fireside chat in No 10, if not issued already, cannot be far off..."The Guardian
Βρισκόμαστε στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, σε ένα Γερμανικό στρατόπεδο φυλάκισης, και αυτός ο άνδρας,ο Archie Cochrane είναι κρατούμενος πολέμου και γιατρός, και έχει ένα πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι πως οι άνδρες υπό τη φροντίδα του υποφέρουν από μια επώδυνη και εξουθενωτική ασθένεια που ο Άρτσι δεν καταλαβαίνει. Τα συμπτώματα είναι αυτό το απαίσια πρήξιμο από υγρά κάτω από το δέρμα. Αλλά δεν ξέρει αν είναι μόλυνση, ή αν έχει να κάνει με υποσιτισμό. Δεν ξέρει πώς να το θεραπεύσει. Και λειτουργεί σε ένα εχθρικό περιβάλλον. Και οι άνθρωποι κάνουν τρομερά πράγματα σε πολέμους. Οι Γερμανοί φύλακες του στρατοπέδου είχαν βαρεθεί. Είχαν αρχίσει να πυροβολούν μέσα στο στρατόπεδο φυλάκισης τυχαία για πλάκα. Σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, ένας από τους φύλακες έριξε μια χειροβομβίδα στο αποχωρητήριο των φυλακισμένων ενώ ήταν γεμάτη κρατούμενους. Είπε πως άκουσε ύποπτα γέλια. Και ο Archie Cochrane, ως γιατρός του στρατοπέδου, ήταν ένας από τους πρώτους άντρες που ήρθαν να τακτοποιήσουν το χάος. Και ένα ακόμα πράγμα: Ο Archie έπασχε και ο ίδιος από αυτή την ασθένεια.
Κι έτσι η κατάσταση έμοιαζε απελπιστική. Όμως ο Archie Cochrane ήταν πολυμήχανος άνθρωπος. Είχε ήδη βάλει λαθραία βιταμίνη C στο στρατόπεδο, και τώρα κατάφερε να βρει προμήθειες από μάρμαϊτ στη μαύρη αγορά. Τώρα μερικοί από εσάς μπορεί να αναρωτιέστε τι είναι το μάρμαϊτ. Το μάρμαϊτ είναι ένα ψωμί πρωινού, αγαπημένο των Βρετανών. Μοιάζει με αδιύλιστο πετρέλαιο. Έχει γεύση ... ξυνή. Και σημαντικότερο, είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Β12.Έτσι ο Archie χωρίζει τους άντρες που φρόντιζε όσο πιο καλά μπορούσε σε δύο ίσες ομάδες. Δίνει στους μισούς Βιταμίνη C. Δίνει στους άλλους μισούς Βιταμίνη Β12. Προσεχτικά και σχολαστικά κρατάει σημειώσεις των αποτελεσμάτων σε ένα τετράδιο. Και μετά από μερικές μόνο μέρες, γίνεται ξεκάθαρο πως ό,τι προκαλεί την ασθένεια, το μάρμαϊτ είναι η θεραπεία.
Οπότε ο Cochrane πάει στους Γερμανούς υπεύθυνους του στρατοπέδου φυλάκισης. Πρέπει να φανταστείτε τη στιγμή -- ξεχάστε αυτή τη φωτογραφία, φανταστείτε αυτόν τον τύπο με αυτή τη μακριά κόκκινη γενειάδα και τα έντονα κόκκινα μαλλιά. Δεν έχει μπορέσει να ξυριστεί -- μια μορφή σαν τον Billy Connolly. Ο Cochrane αρχίζει να μιλάει ασυνάρτητα στους Γερμανούς με αυτή τη Σκωτσέζικη προφορά -- σε άπταιστα Γερμανικά, παρεμπιπτόντως, αλλά με Σκωτσέζικη προφορά -- και τους εξηγεί πώς η Γερμανική κουλτούρα ήταν η κουλτούρα που έδωσε τον Schiller και τον Goethe στον κόσμο. Και δε μπορεί να καταλάβει πώς αυτή η βαρβαρότητα μπορεί να γίνεται ανεκτή. Και εκφράζει την αγανάκτησή του. Και μετά πάει πίσω στο θάλαμό του, και καταρρέει κλαίγοντας επειδή είναι πεπεισμένος πως η κατάσταση είναι απέλπιδα. Αλλά ένας νεαρός Γερμανός γιατρόςπαίρνει το τετράδιο του Archie Cochrane και λέει στους συναδέλφους του, "Αυτά τα στοιχεία είναι αδιάσειστα.Αν δεν παρέχουμε βιταμίνες στους φυλακισμένους,είναι έγκλημα πολέμου." Και το επόμενο πρωίπρομήθειες από βιταμίνη Β12 παραδίδονται στο στρατόπεδο, και οι κρατούμενοι αρχίζουν να αναρρώνουν.
Δεν σας λέω αυτή την ιστορία επειδή πιστεύω πως ο Archie Cochrane είναι "πρώτος", αν και ο Άρτσι Κόκρεϊν είναι "πρώτος". Δεν σας λέω καν την ιστορίαεπειδή νομίζω πως πρέπει να τρέχουμε πιο προσεκτικά ελεγχόμενες τυχαιοποιημένες δοκιμές σε όλες τις πτυχές της δημόσιας πολιτικής, αν και πιστεύω πως αυτό θα ήταν επίσης εντελώς φοβερό. Σας λέω αυτή την ιστορία επειδή ο Archie Cochrane, όλη του τη ζωή,μαχόνταν ενάντια σε ένα τρομερό βάσανο. Και συνειδητοποίησε πως εξασθενεί τα άτομα και διαβρώνει τις κοινωνίες. Και είχε ένα όνομα για αυτό Το ονόμασε το Σύνδρομο του Θεού. Μπορώ νας περιγράψω τα συμπτώματα του Θεϊκού Συνδρόμου πολύ, πολύ εύκολα. Λοιπόν, τα συμπτώματα του Συνδρόμου είναι, ανεξαρτήτως της πολυπλοκότητας του προβλήματος, ότι έχεις μια απολύτως υπερβάλλουσα πεποίθηση πως είσαι αλάνθαστα σωστός στη λύση που παρέχεις.
Ο Archie ήταν γιατρός. Οπότε έκανε παρέα με γιατρούς αρκετά. Και οι γιατροί πάσχουν από το Θεϊκό Σύνδρομο αρκετά. Εγώ είμαι οικονομολόγος, δεν είμαι γιατρός, αλλά βλέπω το Θεϊκό Σύνδρομο γύρω μου συνέχεια σε συναδέλφους οικονομολόγους. Το βλέπω στους επιχειρηματικούς ηγέτες μας. Το βλέπω στους πολιτικούς που ψηφίζουμε -- άνθρωποι που, αντιμέτωποι με ένα απίστευρα περίπλοκο κόσμο, είναι παρ'όλα αυτά απόλυτα πεπεισμένοι πως αυτοί καταλαβαίνουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος. Και ξέρετε, με τα μελλοντικά δισεκατομμύρια που ακούμε τελευταία, ο κόσμος είναι απλά υπερβολικά πολύπλοκος ώστε να τον καταλάβουμε με αυτό τον τρόπο.
Λοιπόν ας σας δώσω ένα παράδειγμα. Φανταστείτε για μια στιγμή ότι, αντί για τον Tim Harford μπροστά σας,ήταν ο Hans Rosling και παρουσίαζε τα γραφήματά του. Ξέρετε τον Hans : τον Mick Jagger της TED (Γέλια)Και θα σας έδειχνε αυτές τις απίστευτες στατιστικές,αυτά τα απίστευτα κινούμενα σχέδια και γραφήματα.Και είναι εκπληκτικά, είναι καταπληκτική δουλειά. Όμως ένα τυπικό γράφημα του Χανς Ρόσλινγκ: σκεφτείτε για μια στιγμή, όχι τι δείχνει, αλλά σκεφτείτε αντ'αυτού τι παραλείπει. Οπότε θα σας δείχνει το εθνικό ακαθάριστο προϊόν ανά κεφαλή, τον πληθυσμό, τη μακροβιότητα,και αυτά βασικά. Οπότε τρεις δείκτες δεδομένων για κάθε χώρα -- τρείς δείκτες δεδομένων. Τρεις δείκτες δεδομένων δεν είναι τίποτα. Θέλω να πώ, κοιτάξτε αυτό το το γράφημα.
Έχει δημιουργηθεί από τον φυσικό Cesar Hidalgo. O Cesar είναι στο MIT. Δεν θα μπορείτε να καταλάβετε λέξη από αυτό, αλλά έτσι μοιάζει. Ο Cesar έχει ελέγξει τη βάση δεδομένων από περισσότερα από 5.000 διαφορετικά προϊόντα, και έχει χρησιμοποιήσει τεχνικές ανάλυσης δικτύων για να ερευνήσει τη βάση δεδομένων και να κάνει γραφήματα των σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών προϊόντων. Και είναι καταπληκτική, καταπληκτική δουλειά. Δείχνεις όλες αυτές τις συνδέσεις και αλληλεπιδράσεις. Και πιστεύω πως θα είναι απίστευτα χρήσιμο στο να καταλάβουμε πώς αναπτύσσονται οι οικονομίες. Εξαίρετη δουλειά. Ο Cesar κι εγώ προσπαθήσαμε να γράψουμε ένα κομμάτι για το περιοδικό New York Times εξηγώντας πώς αυτό λειτουργεί. Και αυτό που μάθαμε είναι πως η δουλειά του Cesar είναι υπερβολικά καλή για να εξηγηθεί στο περιοδικό New York Times.
5.000 προϊόντα -- και αυτό δεν είναι τίποτα. 5.000 προϊόντα -- φανταστείτε να μετράτε κάθε κατηγορία προϊόντος στα δεδομένα του Cesar Hidalgo.Φανταστείτε να ακούτε ένα δευτερόλεπτο ανά κατηγορία προϊόντος. Στη διάρκεια αυτής της συνεδρίας, θα είχατε μετρήσει και τα 5.000. Τώρα φανταστείτε να κάνατε το ίδιο για κάθε διαφορετικό προϊόν που πωλείτε στο Walmart. Εκεί υπάρχουν 100.000. Θα σας έπαιρνε όλη μέρα. Τώρα φανταστείτε να προσπαθούσατε να μετρήσετε κάθε διαφορετικό προϊόν και υπηρεσία που πωλείτε σε μια μεγάλη οικονομία όπως του Τόκιο, του Λονδίνου ή της Νέας Υόρκης. Είναι ακόμα πιο δύσκολο στο Εδιμβούργογιατί θα έπρεπε να μετρήσετε όλο το ουίσκι και το σκοτσέζικο καρό ύφασμα. Αν θέλατε να μετρήσετε κάθε προϊόν και υπηρεσία σε προσφορά στη Νέα Υόρκη --υπάρχουν 10 δις από αυτά -- θα σας έπαιρνε 317 χρόνια. Τόσο πολύπλοκη είναι η οικονομία που έχουμε δημιουργήσει. Και απλά μετράω τοστιέρες εδώ. Δεν προσπαθώ να λύσω το Μεσανατολικό ζήτημα. Η πολυπλοκότητα εδώ είναι απίστευτη. Και μια πληροφορία ως γενικό πλαίσιο -- οι κοινωνίες στις οποίες οι εγκέφαλοί μας εξελίχθηκαν είχαν περίπου 300 προϊόντα και υπηρεσίες. Μπορούσες να τα μετρήσεις σε 5 λεπτά.
Οπότε αυτή είναι η πολυπλοκότητα του κόσμου που μας περιβάλλει. Μπορεί γι'αυτό να βρίσκουμε το Σύνδρομο του Θεού τόσο δελεαστικό. Τείνουμε να υποχωρούμε και να λέμε, "Μπορούμε να ζωγραφίσουμε μια εικόνα, μπορούμε να αναρτήσουμε κάποια γραφήματα, το καταλαβαίνουμε, καταλαβαίνουμε πώς λειτουργεί." Αλλά δεν το καταλαβαίνουμε. Πότε δεν το καταλαβαίνουμε. Δεν προσπαθώ να περάσω ένα μηδενιστικό μήνυμα εδώ. Δεν προσπαθώ να πω πως δεν μπορούμε να λύσουμε πολύπλοκα προβλήματα σε έναν πολύπλοκο κόσμο. Ξεκάθαρα μπορούμε. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα λύνουμε είναι με ταπεινότητα --να εγκαταλείψουμε το Σύνδρομο του Θεού και βασικά να χρησιμοποιήσουμε μια τεχνική επίλυσης προβλημάτων που λειτουργεί. Και έχουμε μια τέτοια τεχνική επίλυσης προβλημάτων που λειτουργεί. Δείξτε μου ένα επιτυχημένο πολύπλοκο σύστημα, και εγώ θα σας δείξω ένα σύστημα που εξελίχθηκε μέσω δοκιμής και λάθους.
Ορίστε ένα παράδειγμα. Αυτό το μωρό δημιουργήθηκε μέσω δοκιμής και λάθους. Καταλαβαίνω πως αυτή είναι μια διφορούμενη δήλωση. Ίσως θα έπρεπε να το διευκρινίσω. Αυτό το μωρό είναι ένα ανθρώπινο σώμα: εξελίχθηκε. Τι είναι η εξέλιξη; Για εκατομμύρια χρόνια, παραλλαγή και φυσική επιλογή, παραλλαγή και επιλογή -- δοκιμή και λάθος, δοκιμή και λάθος. Και δεν είναι μόνο τα βιολογικά συστήματα που παράγουν θαύματα μέσω επιλογής και λάθους. Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε σε βιομηχανικό περιεχόμενο.
Ας πούμε πως θέλατε να φτιάξετε ένα απορρυπαντικό.Ας πούμε πως είστε η Unilever και θέλετε να φτιάξετε ένα απορρυπαντικό σε ένα εργοστάσιο κοντά στο Λίβερπουλ. Πώς το κάνετε; Έχετε αυτή τη μεγάλη δεξαμενή γεμάτη υγρό απορρυπαντικό. Το συμπιέζετε σε υψηλή πίεση και βγαίνει μέσα από ένα στόμιο.Δημιουργείτε ένα σπρέι από απορρυπαντικό. Μετά το σπρέι στεγνώνει. Γίνεται σκόνη. Πέφτει στο έδαφος. Το μαζεύετε και το βάζετε σε κουτιά από χαρτόνι. Το πουλάτε σε ένα σουπερ μάρκετ. Βγάζετε πολλά λεφτά.Πώς σχεδιάζετε αυτό το στόμιο; Τελικά είναι πολύ σημαντικό. Αν ενστερνίζεστε το Θεϊκό Σύνδρομο, αυτό που κάνετε είναι να σας βρείτε ένα μικρό Θεό. Βρίσκετε λοιπόν ένα μαθηματικό, βρίσκετε ένα φυσικό -- κάποιον που καταλαβαίνει τη δυναμική του υγρού. Και αυτός, ή αυτή, θα υπολογίσει το βέλτιστο σχέδιο για το στόμιο.Η Unilever το έκανε αυτό και δε δούλεψε -- υπερβολικά πολύπλοκο. Ακόμα και αυτό το πρόβλημα, υπερβολικά πολύπλοκο.
Αλλά ο γενετιστής Καθηγητής Steve Jones περιγράφει πώς πράγματι η Unilever έλυσε αυτό το πρόβλημα --δοκιμή και λάθος, παραλλαγή και επιλογή. Παίρνεις ένα στόμιο και φτιάχνεις 10 τυχαίες παραλλαγές του.Δοκιμάζεις και τις 10, κρατάς αυτή που δουλεύει καλύτερα. Δημιουργείς 10 παραλλαγές αυτής. Τις δοκιμάζεις και τις 10. Κρατάς τη μια που δουλεύει καλύτερα. Δοκιμάζεις άλλες 10 παραλλαγές της.Βλέπετε πώς λειτουργεί λοιπόν. Και μετά από 45 γενιές,έχετε αυτό το απίστευτο στόμιο. Μοιάζει λίγο με πιόνι σκακιού -- λειτουργεί απολύτως έξοχα. Δεν έχουμε καμία ιδέα γιατί λειτουργεί, καμία ιδέα απολύτως. Και τη στιγμή που απομακρύνεσαι από το Σ'υνδρομο του Θεού -- ας προσπαθήσουμε απλά να έχουμε κάποια πράγματα; ας έχουμε ένα συστηματικό τρόπο να καθορίζουμε τι λειτουργεί και τι όχι -- κι έτσι μπορείς να λύσεις το πρόβλημά σου.
Αυτή η διαδικασία της δοκιμής και του λάθους είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο διαδεδομένη σε επιτυχημένα ιδρύματα απ'όσο αναγνωρίζουμε. Και έχουμε ακούσει πολλά για το πώς οι οικονομίες λειτουργούν. Η οικονομία των Η.Π.Α είναι ακόμα η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Πώς έγινε η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου; Θα μπορούσα να σας δώσω όλων των ειδών τα δεδομένα για την οικονομία των Η.Π.Α., αλλά πιστεύω ότι το πιο σημαντικό είναι αυτό: 10% των Αμερικανικών επιχειρήσεων εξαφανίζονται κάθε χρόνο. Αυτό είναι μεγάλο ποσοστό αποτυχίας. Είναι μακράν υψηλότερο από το ποσοστό αποτυχίας των Αμερικανών, ας πούμε.10% των Αμερικανών δεν εξαφανίζεται κάθε χρόνο.Που μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι Αμερικανικές επιχειρήσεις αποτυγχάνουν γρηγορότερα από τους Αμερικανούς, και γι'αυτό οι Αμερικανικές επιχειρήσεις εξελίσσονται γρηγορότερα από τους Αμερικανούς. Και τελικά, θα έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό τελειότηταςπου θα μας κάνουν όλους τα κατοικίδιά τους -- (Γέλια)αν, φυσικά, δεν το έχουν ήδη κάνει. Μερικές φορές αναρωτιέμαι. Αλλά αυτή η διαδικασία δοκιμής και λάθους είναι που εξηγεί αυτή τη μεγάλη διαφορά, αυτή την απίστευτη απόδοση των δυτικών οικονομιών. Δεν έγινε επειδή βάλαμε κάποιον απίστευτα έξυπνο άνθρωπο υπεύθυνο. Έχει έρθει μέσω της δοκιμής και του λάθους.
Πολυλογώ για αυτό τους τελευταίους μήνες, και κάποιοι μερικές φορές μου λένε, "Καλά Τιμ, είναι και κάπως προφανές. Προφανώς η δοκιμή και το λάθος είναι πολύ σημαντικά. Προφανώς ο πειραματισμός είναι πολύ σημαντικός. Γιατί τριγυρνάς λέγοντας το προφανές;"
Κι εγώ λέω, εντάξει. Λέτε πως είναι προφανές; Θα παραδεχτώ πως είναι προφανές όταν τα σχολείααρχίσουν να διδάσκουν στα παιδιά πως υπάρχουν κάποια προβλήματα που δεν έχουν σωστή απάντηση.Σταματήστε να τους δίνετε λίστες ερωτήσεων που η κάθε μια τους έχει και μια απάντηση. Και να υπάρχει μια ηγετική φιγούρα στη γωνία πίσω από το γραφείο του δασκάλου που γνωρίζει όλες τις απαντήσεις. Και αν δεν μπορείς να βρεις τις απαντήσεις, πρέπει να είσαι ή τεμπέλης ή χαζός. Όταν τα σχολέια πάψουν να το κάνουν αυτό συνεχώς, θα παραδεχτώ πως, ναι, είναι προφανές πως η δοκιμή και το λάθος είναι καλό πράγμα. Όταν ένας πολιτικός σταθεί μπροστά μας σε προεκλογική εκστρατεία και πει, "Θέλω να φτιάξω το σύστημα υγείας. Θέλω να φτιάξω το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Δεν έχω ιδέα πώς θα το κάνω. Έχω μισή ντουζίνα ιδέες. Θα τις δοκιμάσουμε. Πολύ πιθανόν να αποτύχουν όλες. Τότε θα δοκιμάσουμε κάποιες άλλες ιδέες. Θα βρούμε κάποιες που λειτουργούν. Θα τις αναπτύξουμε. Θα ξεφορτωθούμε αυτές που δεν λειτουργούν." Όταν ένας πολιτικός κάνει εκστρατεία με τέτοιες προϋποθέσεις, και πιο σημαντικά, όταν οι ψηφοφόροι όπως εσείς κι εγώ είναι πρόθυμοι να ψηφίσουν έναν τέτοιο πολιτικό, τότε θα παραδεχτώπως είναι προφανές πως η τεχνική της επαναδοκιμής και του λάθους λειτουργεί, και πως -- ευχαριστώ.
Έως τότε, έως τότε, θα συνεχίσω να επιμένω να μιλάω για δοκιμή και λάθος και γιατί πρέπει να εγκαταλείψουμε το Θεϊκό Σύνδρομο. Επειδή είναι τόσο δύσκολο να παραδεκτούμε το γεγονός ότι κάνουμε λάθη. Είναι τόσο άβολο. Και ο Archie Cochrane το κατάλαβε αυτό πιο καλά από κάθε άλλο. Υπάρχει αυτή η μια δοκιμή που έκανε πολλά χρόνια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήθελε να εξετάσει το ερώτημα του, πού θα έπρεπε οι ασθενείς να αναρρώνουν απο καρδιακά επεισόδια; Θα πρέπει να αναρρώνουν σε μια ειδικευμένη μονάδα στο νοσοκομείο, ή θα πρέπει να αναρρώνουν στο σπίτι; Όλοι οι γιατροί της καρδιολογίας προσπάθησαν να τον σταματήσουν.Είχαν το Σύνδρομο του Θεού σε μεγάλο βαθμό. Ήξεραν πως τα νοσοκομεία τους ήταν το σωστό μέρος για τους ασθενείς. Και γνώριζαν πως ήταν πολύ ανήθικο να κάνουν τέτοιου είδους δοκιμές ή πειράματα.
Παρ'όλα αυτά, ο Archie κατάφερε να πάρει άδεια για να το κάνει. Έκανε τις δοκιμές του. Και αφού οι δοκιμές γίνονται για λίγο καιρό, μάζεψε όλους τους συναδέλφους του γύρω από το τραπέζι του, και είπε, "Λοιπόν, κύριοι, έχουμε κάποια προκαταρκτικά αποτελέσματα. Δεν είναι στατιστικώς σημαντικά. Αλλά έχουμε κάτι. Και φαίνεται πως εσείς έχετε δίκιο κι εγώ έχω άδικο. Είναι επικίνδυνο για τους ασθενείς να αναρρώνουν από καρδικές προσβολές στο σπίτι. Θα πρέπει να είναι σε νοσοκομείο." Και γίνετε μεγάλη φασαρία, και όλοι οι γιατροί αρχίζουν και χτυπούν το τραπέζι και λένε, "Πάντα λέγαμε πως ήσουν ανήθικος, Archie. Σκοτώνεις κόσμο με τις κλινικές δοκιμές σου. Πρέπει να το σταματήσεις τώρα. Σταμάτησέ το αμέσως." Και γίνεται ένας μεγάλος χαλασμός. Ο Archie τους άφησε να ηρεμήσουν. Και μετά λέει, "Λοιπόν αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον, κύριοι, επειδή όταν σας έδωσα τον πίνακα με τα αποτελέσματα, αντέστρεψα τις δύο στήλες. Τελικά τα νοσοκομεία σας σκοτώνουν κόσμο,και θα έπρεπε να είναι σπίτι. Θα θέλατε ακόμα να κλείσουμε τις κλινικές δοκιμές ή να περιμένουμε πιο βάσιμα αποτελέσματα;" Σαν μια αφάνα να πέρασε μέσα από το δωμάτιο συσκέψεων.
Όμως ο Cochrane θα έκανε κάτι τέτοια. Και ο λόγος που θα τα έκανε αυτά είναι επειδή καταλάβαινε πως το συναίσθημα είναι πολύ καλύτερο του να στέκεσαι και να λες, "Εδώ στο δικό μου μικρόκοσμο, είμαι Θεός, καταλαβαίνω τα πάντα. Δεν θέλω να μου αμφισβητούν τις απόψεις. Δεν θέλω να εξετάζουν τα αποτελέσματά μου." Είναι πολύ πιο άνετο απλά να φτιάχνεις το νόμο.Ο Cochrane κατάλαβε πως η αβεβαιότητα, το γεγονός ότι μπορούσαν να κάνουν λάθη, το να προκαλούνται, τους πλήγωνε. Και μερικές φορές χρειάζεσαι ένα σοκ για να βγεις από αυτό. Δεν θα προσποιηθώ πως αυτό είναι εύκολο. Δεν είναι εύκολο. Είναι απίστευτα επώδυνο.
Και από τότε που άρχισα να μιλάω για αυτό το θέμα και να το ερευνώ, με έχει στοιχιώσει κάτι που είπε ένας Ιάπωνας μαθηματικός πάνω στο θέμα. Σύντομα μετά τον πόλεμο, αυτός ο νέος άνδρα, ο Yutaka Taniyama,ανέπτυξε αυτή την καταπληκτική εικασία που λέγεται η εικασία Taniyama-Shimura. Τελικά αποδείχτηκε απολύτως βασική πολλές δεκαετίες μετά στην απόδειξη του Τελευταίου Θεωρήματος του Fermat. Για την ακρίβεια, αποδείχτηκε πως είναι ισοδύναμο με την απόδειξη του Τελευταίου Θεωρήματος του Fermat.Αποδεικνύεις το ένα, αποδεικνύεις και το άλλο. Αλλά πάντα παρέμενε μια εικασία. Ο Τανιγιάμα προσπάθησε και προσπάθησε και ποτέ δεν κατάφερε να το αποδείξει. Και λίγο πριν τα 30ά του γενέθλια το 1958, ο Yutaka Taniyama αυτοκτόνησε. Ο φίλος του, ο Goro Shimura -- που δούλεψε στα μαθηματικά μαζί του --πολλές δεκαετίες αργότερα, έκανε μια ανασκόπηση στη ζωή του Taniyama. Είπε, "Δεν ήταν πολύ προσεκτικό άτομο ως μαθηματικός. Έκανε πολλά λάθη. Όμως έκανε λάθη προς καλή κατεύθυνση. Προσπάθησα να τον μιμηθώ, όμως συνειδητοποίησα πως είναι πολύ δύσκολο να κάνεις καλά λάθη."
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου